Duela urte gutxi, eskolan trantsizio bat egin da matematika-ikaskuntzan, eredu tradizionaletik ABN metodo gisa ezagutzen den eredu manipulatibora. Metodo hori Jaime Martínez Monterok sortu zuen eta bere esperientziatik abiatuta, metodo hau garatu zuen: matematika-alderdiak manipulaziozko jardueren bidez landu material desberdinekin: zotzak, kartak, botoiak, dadoak, txartelak...
Musika ere matematika denez, eskolan erabiltzen diren materialak egokitu ditut musika-teoria modu manipulatiboan ere lantzeko.
Nuria Zapiko musika-irakaslearen ideia zoragarriez ere baliatu naiz, urte asko baitaramatza musikaren teoria horrela lantzen, eta bere materialak ezagutu ditudanetik beti izan dut gogoa nire saioetan zerbait egokitzeko, eta ikasturte honetan iritsi da unea. Bere lana ikusi nahi baduzue KLIKATU HEMEN.
Material hauek erabiltzen ditugunean gela txokotan antolatzen det eta talde bakoitzak lan bat egiten du. Saio batean ez du denbora ematen ikasle denek txoko guztietatik pasatzeko, oso denbora gutxi daukagulako.
Musika-tresnak erabiltzen ditugunean gela bitan zatitu izaten dut eta nirekin jotzen dauden bitartean besteek fitxa bat egiten dute aldaketa egin bitartean. Material hauek ere fitxak ordezkatu daitezke.
1. MAILA
Lehenengo mailan musika idazkuntzaren hastapena egiten dugu: zer den pentagrama, zertarako balio duen sol giltza, noten kokapena bai marretan eta tarteetan nola gauzatu... Kontzeptu hauek esperimentazioaren bidez lantzen badugu ere material hauek oso lagungarriak izan dira musika idazketa hasiera honetan.
Sol giltzako proposamen honetan lehendabizi taldeko lan bat egin dute. Launaka jarrita, ikasle bakoitzak marraztuta dagoen sol giltzan hatzarekin 3-4 aldiz birpasatu behar izan du. Ondoren bakoitzari plastilina zatitxo bat banatzen zaio "txurrito" forma egin dezan, eta azkenik asterisko gorrian hasita denon artean sol giltza osatu behar dute txurrito zati guztien bidez
Beste saio batean plastilina erabili beharrean, banaka, berriz ere lehendabizi hatzarekin birpasatu behar dute eta ondoren errotulagailuz beraiek bakarrik marraztu behar izan dute. Errotulagailuarekin ere lau aldiz marraztu dute eta egindakoa ezabatzeko trapotxo bat erabili dute.
Pentagrama ezagutu izan dugu abesti eta dantzaren bitartez eta lurrean dugun pentagrama erraldoiarekin marretan eta tarteetan jolas desberdin gauzatu ditugu. Beste saio batean A3ko pentagrama batean pinza hauekin marra eta tarteen posizioa markatu behar izan dute. Erreza dirudien arren, askok zailtasunak dituzte tarteak sailkatzeko, beraz ariketa hau behin baino gehiagotan landuko dugu. Ongi barneratzen dutenean koadernoan fitxak burutuko dituzte.
Ideia hau Nuria Zapikok partekatu zuen. Mila-mila esker!
1. MAILA-2. MAILA
Ondoko proposamena ere Nuriaren lanatik atera det. Mailaren arabera eskala musikala ikasteko, sendotzeko eta errepasatzeko erabili dezakegu. Hau ere Nuriaren ekarpena izan da ;-)
Azpian dagoen materiala puzzle bat da. Irudi musikalak eta haien isiluneen puzzlea da.
Beste proposamen honetan pentagramako notak (landuko ditugunak) errepasatuko dituzte.
3. MAILA
1. TXOKOA: ikastetxeko matematika ABNko materiala aprobetsatzuz musikarako moldaketa bat egin dut eta irudi musikalen proportzioak regletaren bidez ikusten hasi gara. Txantilloian irudi bakoitzari dagokion egurtxoa aukeratzen dute eta proportzioak lantzen ditutzte batuketa-biderketa moduan oso bisualki.
2. TXOKOA: 3. mailan eskala musikala bai goraka bai beheraka ere manipulatzen dute eta gogoratzeko zein errepasatzeko oso baliagarri egiten ari zait. Gainera material hau asko gustatzen zaie.
3. TXOKOA:Hurrengo materialarekin konpasak eta erritmo irakurketa landuko dute. Osatzerakoan txalo-izterretan jo beharko dute.
4. TXOKOA: Datozen materialarekin nota musikalak A4ko pentagrama batean jarri beharko dute koloretako fitxa batzuk erabiliz. Txoko honetan instrukzio testu hau jarraitu beharko dute notak kokatzeko. Txandaka, ikasle bakoitzak lerro bat egingo du.
5. TXOKOA: txoko honetan marran eta tarteetan jartzen diren notak sailkatu beharko dituzte (mila esker Nuria ideia honengatik!)
4. MAILA
1. TXOKOA: Baliokidetasunak errepasatzeaz gain maila honetan aurrerago puntutxoa landuko dugunez eta oso baliagarria eta bisuala izango zaigu irudiaren erdia kontzetua lantzeko.
2. TXOKOA: Material hau ere matematika ABNko moldaketa bat da. Kasu honetan pultsu batuketa egin beharko dute.
3. TXOKOA: fitxa musikalak
4. TXOKOA: txoko honetan marran eta tarteetan jartzen diren notak sailkatu beharko dituzte.
5. MAILA-6. MAILA
1. TXOKOA: Puntutxoa eta proportzioak errepasatzeko erabiliko dugu.
2. TXOKOA:Maila honetan batuketarako irudietan puntutxoa izango dute. Batuketa txartelak urdinak dira zailtasun maila adierazteko.
3. TXOKOA: 5. mailan ukelearekin hasten dira eta noten nomenklatura ingelesa erabiltzen dugunez hau izan daiteke modu bat horiek ikasteko eta ezagutzen joateko. Beste aldaera bat izan daiteke jolas memori batean bihurtzea (Xenki eta Gariren ideia izanda ;-))
4. TXOKOA: Mahai jolas bat da non kasillak aurreratzeko dadoan agertzen diren pultsuak kontatu beharko dituzte. Kasilla bereziak badaude ere karta moduan. Haietan erortzean karta bat hartu beharko dute.