Fanny Mendelssohn

Talentu handikoa den erromantizismoko konpositore baten sarrera bat prestatzen ari naiz, zein Mozart bezala, ume prodigioa izan zen. Felix Mendelssohneri buruz ari naiz, eta haren gaitasun handiak disziplinari eta lanari esker garatuak izan ziren haren haurtzaroan. 

Halere, Felixeri buruz hitz egin baino lehen, haren ahizparen bizitza kontatu nahi dizuet:  Fanny Mendelssohn, Felix baino gaitasun gehiago izan zituen neskak.

Garai horretan,  XIX. mendean, emakumezkoa ala gizonezkoa jaiotzeak pertsona baten etorkizuna baldintzatzen zuen.
Abraham, Fanny eta Felixen aita, haren luxuzko etxean kontzertu batzuk antolatzen hasi zen. "Igande Musikalak" deitzen ziren eta bertan, gure anai-arrebek publikoaren aurrean jotzen zuten.
Abrahamen asmoa Felixen etorkizuneko ibilbide profesionala musikari bezala poliki-poliki zabaltzea zen. 

Hala eta guztiz ere, Fannyrekiko zuen asmoa zeharo desberdina zen. Aitaren hitzetan, inoiz ezingo zuen musiko profesionala bilakatu, andre baten tokia etxe barruan egon behar zuelako. Fannyren talentu miresgarri hori etorkizuneko senarrari atsegin egiteko baino besterik ez luke balioko. Ikaragarria, ezta?
Baina ez pentsatu Abraham gaiztoa zela. Asko maite zuen bere alaba, eta bere ustearen arabera erabaki hori Fanyrentzat hoberena zen. Beraz, Fannyren gaitasun musikalak ez ziren kaleratzen, bere sormena etxe barruan geratzen zen.

Bitartean, Felix musikari handia bilakatzen hasi zen, eta Fannyrekiko zuen miresmena handia zenez, eskeintzen zituen kontzertuetan Fannyk asmatutako obrak interpretatzen hasi zen bere lanak izango balira bezala. Obra horiek oso harrera ona izan zuten publikoaren aurrean. Izan ere, Viktoria Erreginaren aurrean kontzertu bat egin behar izan zuenean Erreginak gehien estimatzen zuen musika-lana jotzea agindu zion. Lan hori ITALIANA deitzen zen, Fannyk asmatutakoa. Felixek Erreginari aitortu behar izan zion musika-lan hori bere ahiazparena zela.

Denbora pasa ahala, Fannyk ezkondu eta ume bat izan zuen.  Hori zela eta, musika alde batera utzi behar izan zuen. Halere, urte batzuk pasa ondoren, garai batean etxean egiten zituzten "Igande Musikalak" berreskuratzea erabaki zuen. Instrumentu-joleak eta abeslariak elkartu zituen eta musika-talde horren zuzendari bihurtu zen. 
Kontzertu horiek Berlinen oso arrakastatsuak bihurtu ziren eta Fanny bere konpositore faboritoen lanak, anaiarenak barne, eszenaratzen zituen. Alabaina, arrakasta gehien lortzen zuenean berak asmatutako musika interpretatzerakoan zen.
Kontzertu horietara Paganini, Liszt ala Clara Schuman bezalako musikari handiak bertaratzen ziren.

Bere aita hiltzerakoan, tristura sakonean amildu zen eta igandeko kontzertuak bertan behera utzi zituen. 
Indarrak berreskuratu zituenean  Felixeri laguntza eskatu zion idatzitako obra musikal batzuk interpreta zitzan. Hala ere, denboraren poderioz Felixen pentsamendua garai hartako baloreetara moldatu zen eta aitaren ustea bezala, andre baten tokia etxean egon behar zuela esan zion.

Fannyk ez zuen amorerik eman eta berriz, etxeko "Igande musikalak" berreskuratu zituen. Berriz, Berlineko bizitza kulturalari bultzada bat ematea lortu zuen.

1840. urtean haren bizitzako ametsa bete zuen: Italiara bidaiatzea. Italian zela, bera bezalako musikari handiak ezagutu zituen eta bueltatzerakoan idarberrituta eta idei musikalaz beteta zegoen. 32 urte zituela bere lehenengo kontzertua eskaini zuen etxeko esparrutik kanpo. 
Ikus dezakegun moduan, bi anai-arreben errealitateak oso desberdinak izan ziren.  Felixek 13 urte zituen bere lehenengo kontzertua eskeini zuenean. 

Fannyk emandako kontzertu horretan, Felixen Pianorako 1. kontzertua jo zuen. Emakume bat musiko profesional gisa eremu pribatutik kanpo kontzertu bat eskaintzen! Garai hartako arau eta balore zorrotzak apurtu egin zituen Fannyk!

1846. urtean bere konposiziorik onena idatzi zuen: biolinarako, pianorako eta txelorako hirukotea (opus 11). 

Tamalez, urte bat pasa ondoren garun-infarto baten ondorioz hil egin zen. 41 urte zituen.

Felixen tristura ikaragarria izan zen eta ezin izan zuen gainditu. Musika idazteari utzi zuen eta hortik gutxira buruko isuri bat izan zuen. Bost hilabete eta gero, ahizpa bezala hil egin zuen.

Iturria: ATENEAS