Proiektu honetan orkestrako musika-tresnen kokapena ezagutuko dugu. Colorinmypiano bloggeko ideiatik abiatuta ikasleek instrumentuen musika-tresnen kokapena ezagutuko dute lanketa kooperatiboaren bitartez eta 4. saio izango ditugu burutzeko.
Hau izan beharko litzateke bukaerako emaitza:
Erabiliko ditugun materialak hemen aurkitu ditzakezue:
Tutoreekin gelan dauden bezala taldeka jarriko dira, eta gaian kokatzeko bideo hau ikusiko dugu:
Ondoren, talde bakoitzari bere txostena banatuko zaio. Bertan lanerako egin behar duten guztia azalduta dago. Ardurak banatuko dituzte haien artean eta lanean hasiko lirateke. Talde bakoitzak portatil bat beharko du.
Azpian dagoen baliabidea erabili beharko dute euren portetiletan ikerketa lana egiteko.
Musikalan hau Peer Gynten abenturetan oinarrituta dago. Peer sormen handiko mutila da, baina baita arroa eta zuhurra ere. Egun batean Ingrid ezagutzen du herriko festa batean eta zeharo maitemintzen da. Ingridek aldiz, Peer baztertzen du ez zaiolako batere gustatzen haren arrokeria eta diruzalekeria. Peer, tristuraz josita, basora abiatzen da eta bertan dagoela, printzesa omen den neska eder batekin topatzen da. Neskak bere erreinura joateko gonbidapena luzatzen dio dirua eta ospea lortuko duelaren engainuarekin, eta Peerek, liluratuta, onartzen du. Halere, iristen direnean izutzen da konturatzen denean erreinu hori trollez betetako kobazulo bat dela! Noski neska printzesa dela, kobazulo horretako erregearen alaba delako!! Trollek Peer ikustean pozez zoratzen jartzen dira eta haiekin betiko gelditzea nahi dute. Peer, ahal duenean larrialdi hartatik ihes egitea erabakitzen du. Lortuko ote du kobazulotik ateratzen? Goazen bideoa ikustera!
"Mendiko erregearen kobazuloan"Peer Gynt suitearen laugarren eta azken mugimendua da. Musika lan honen egilea Edvard Grieg izan zen, norvegiarra eta erromantizismo musikalaren ordezkaria. Bere musika-lanetan norvegiako herri-doinuak erabiltzen zituen. Griegek"Peer Gynt"en suitea 1876 idatzi zuen.
Hiru MUSIKOGRAMA uzten dizkizuet entzunaldia biribiltzeko. Lehenengoa bemola musika-blogakoa da, bigarrena Musication kanalekoa eta hirugarrena ez dakit norena den... norbaitek baleki informazioa eskertuko nioke!
5. B mailan Erdi Aroan murgildutak zabiltzate, eta oraindik ez zaituztet utziko ihes egiten! Garai horrek asko erakusteko dauka. Musika erlijiosoan murgildu gara, musika-idazkuntzaren hasiera ezagutu dugu, erdi aroko partiturak nola egiten ziren ere ezagutu dugu... baina badago inportantzia gutxiago ez zuen beste musika mota bat: MUSIKA PROFANOA.
Hau ez zen musika erlijiosoa bezain serioa. Herria dibertitzeko zen eta, besteak beste, gerretako heroiei buruzkoa zen. Musika-tresnak erabiltzen zituzten eta ezin zarete imajinatu zelako festak eta dantzaldiak ospatzen zituzten!
Musika erlijiosoa atzean utzita, musika profanoa biziko dugu kantiga honen bidez. Erdi Aroko errege batek asmatu zuen, Alfonso X "Jakintsua" izenekoa. Hasiko al gara?
Doremi musika bizi web gunean oso jarduera interesgarriak proposatzen dituzte musikako hainbat alderdi jorratzeko: entzumena, kultura musikala eta musika-hizkuntza besteak beste.
Hemen jarriko ditut bi proposamen oso interesgarriak haur-hezkuntzan edo lehenengo mailan egiteko.
Hemengo honetan, tinbre desberdinekin jolastuko gara eta memori moduan bikoteka antolatu beharko ditugu.
Hurrengo honetan, soinu agudo eta grabeak desberdindu beharko ditugu. Mila esker Ana Huarte!
Zer da zarzuela? Noiz sortu zen? Gaur egun egiten den zerbait al da? Norbaitek ikusi al du zarzuelaren bat? Noizbait jo al dituzue kastañuelak?
Galdera hauen erantzunak eta gauza gehiago material honetan topatuko ditugu. 6.mailan zarzuelaren historian murgilduko gara eta era teorikoan zein praktikoan ezagutuko dugu!
Beste buelta eman diot musika idazketaren gaiari ez nengoelako oso konforme aurreko ikasturtean sortu nuen bideoarekin... Probatu genuenean gauzak ez ziren oso argi gelditu. 10 minutuko bideo horretan gauza asko azaltzen ziren eta kontzeptu batzuk ez ziren ongi ulertzen. Beste proposmen bat dakart: notazioaren hastapena 4 minutuko bi "kapsuletan".
Lehenengo bideoan musika idazteko lehenengo saiakerak azaltzen dira (neumak), eta bigarrenean ikusiko dugu nola Guido d´Arezzok, Italiako fraile batek, guk erabiltzen dugun musika idazteko modua asmatzen duen.
Musika-gelan PRAKTIKA ONAK izateagatik sari batzuk lortu ditzakezue. Zer dira praktika onak? Gelako arauak errespetatzea eta lan pertsonalean saiatzea, batik bat.
Ez dira saio guztietan banatuko, baina klase guztietan izandako PRAKTIKA kontutan hartuko dut. Lanaren bukaeran emango dira eta erabilpen bakarra dute. Hau da, praktika instrumental bat egiten ari bagara, lan horren azken saioan banatuko ditut, edo alderdi teoriko bat ikasten ari bagara, gai horren bukaeran banatuko ditut zuek egindako lana kontutan hartuz.
RAMONES musika-taldea ezagutuko dugu, eta modurik onena gu geuk musika egiten izango da.
Beraz, klasean ditugun instrumentuei hautsa kenduko diegu. Zeintzuk beharko ditugu? teklatuak, kuboak, xilofonoak, tutuak eta txirula. Aleeeeeee!! hau da hau sortuko dugun banda!!!
Kuriosetatea badaukazue, klikatu irudian eta salseatu. Zein instrumentu gustatuko litzaizueke jotzea? Joan zaitezte pentsatzen...
Baina, zeintzuk dira Ramones?
Rocka izugarria maitatzen zuten 4 mutil, Ramones
musika-taldea sortu zuten 1974. urtean.
Laurok , The Beattles taldeko kidea zen Paul McArtneyensuper fansak ziren. Paul McArtney oso-oso ospetsua zen eta asko bidaiatzen zuen. Behin, hotel
batean zegoela ez zuen gendearen aurrean nabarmendu nahi, eta hotelaren harrera-lekuan izen faltsu batekin izendatu zen: Paul Ramon.
Gure lau lagun txaskarrilo honen berri izan zutenean, ez zuten beraien artean eztabaidatu; sortu zuten taldeari Ramones izendatu zioten Paul McArtneyren omenez.
Egiten zuten musika berritzailea zen eta honengatik, punk
musika-korrontearen asmatzaileak izan ziren.
Oso ospetsuak bihurtu baziren, beraien hasierak oso gogorrak
izan ziren. Haien lehenengo kontzertua, York Berriko areto batean izan zen eta zioten arabera, bakarrik bi pertsona bertaratu ziren!
Baina ez zuten amore eman horregatikan… tinko jarraitu zuten
eta ostean lortu zuten arrakasta mundiala izan zen!
Musika-lan honen konpositorea Modest Mussorgsky deitzen da. Errusian jaio zen 1839an. Viktor Hartmann, bere lagun onenaren omenez idatzi zuen. Viktor margolaria zen eta 39 urte zituela hil zen. Mussorgskyk musika-lan honetan, "Erakusketa baten margolanak", Viktorrek marraztutako margolanen erakusketa irudikatzen du. Hamar koadro badira, erakusketa barruko ibilaldia ere irudikatzen du. WIX honetan koadro guztiak bildu ditut. Interneten topatu ditudan baliabide batzuk daude eta nik sortutako pare bat musikograma ere. Musika zirraragarria da! Sartu eta, ni bezala, gozatu!
Hemen utziko dut Iratxe Allenderen lan proposamena. Mia esker Iratxe!
Aste honetako musika txokoan bidai musikal bat egin dugu Pakistaniara. Eskolako ikasle batzuk bertakoak dira, berien hizkuntza "urdu" da eta ziur poztu direla beraien musika irratitik entzun dutunean.
3 kuxku jarri ditut jokoan Pakistaniako 3 musika-tresnen izenak esaten dituenarentzt, bai? Hemen utziko dizkizuet aukera batzuk eta gustukoenak apuntatu!
1876. urtean serbiarrak Inperio Otomanoren kontra altzatu
ziren. Errusiar asko haien lagun eslabiarrak laguntzeko asmoz, borroka horretan
parte hartu zuten. Halere, gerra hori turkiarrek oso erraz irabazi zuten.
Gauzak horrela, Rubinsteinek Tchaikovsky konpositoreari eskaera bat egin zion: eroritako errusiar
boluntarioak laguntzeko ea ongintzazko kontzertu bat konposatu ahal izango zuen.
Tchaikovsky maisuak, baietz esan zion eta 5 egunetan "Martxa Eslabiarra" idatzi zuen.
Sarrera honen ostean, aurkeztuko dizuet nire "Martxa Eslabiarra"ren bertsio partikularra.
Errusiar landetan oinarrituta egon beharrean, martxa honi beste kokaleku bat
eman diot: Hang-Yanen mundua.
"Hang Yan eta zaldi magikoa" ipuinean oinarrituz, istorio hau sortu dut, "Martxa Eslabiarra" erabiliz:
Bideoan kontatzen den istorioa ipuin honetan oinarrituta dago:
Kulunka proiektua sehaskako abestien bidez haurrak eta haien senideen arteko loturak sendotzeko helburuarekin sortu da.
Proiektu honetan parte hartu dutenak hauek izan dira:
Zuzendaritza: Gorka Miranda Blanco Musika moldaketak: Josu Elberdin Badiola Diseinua eta ilustrazioa: Maite Gurrutxaga Otamendi Dokumentazioa: Eresbil Edukiak: Itziar Zubizarreta Itzulpenak: María Nécola
Oso material polita sortu dute eta gelan oso erabilgarria da. 14 sehaska kanta daude eta musika moldaketek pianoarekin edo arparekin batera abesteko aukera ematen dute.
Kanta hau 2. mailako gela bati esker ezagutu dut eta... ah! ze polita iruditu zaidan!! Haien bila joan nintzenean erakutsi zidaten eta hara!! hori sorpresa!! ze kanta polita eta ze ongi abesten ari ziren!! Musika-gelan grabatu nien eskolako irratitik zabaltzeko eta WIX hau sortu dut beste gelarekin lantzeko. Ea besteek bezain gustora egiten duten! Abestiaren egilea Maitena Illarramendi da. Kanta lantzeko materiala hemen uzten dizuet:
Musika elementuak konbinatuz, abestiak sortzen dira. Proiektu honetan elementu horietatik bi erabiliko dituzue zuen abestiak sortzeko: erritmoa eta doinua.
Hori ez da edozein modutan egiten, beraz lehenengo jakin beharko duzue horiek konbinatzeko modu egokia zein den. Lau saio erabiliko ditugu lan hau egiteko:
Lehenengo saioan POLIRRITMIA zer den eta nola egin ikasiko duzue.
Bigarren saioan, DOINUA sortzeko aholku batzuk emango dizkizuet eta batzuk sortuko ditugu.
Hirugarren saioan eta taldeka jarrita, ikasitakoa praktikan jarriko duzue eta polirritmia zein doinua ASMATUKO duzue.
Laugarren saioan, EMANALDITXOA egingo duzue zuen sorkuntzak erakusteko.
Hasiko al gara?
1. SAIOA
Hiru taldetan banatuko zarete, eta talde bakoitzak eskema honetatik ahots bat ikasiko du.
Separatutak praktikatuko dugu, bakoitzak bere eskema. Bakarrik ahotsa.
Ahotsa eta txaloak aldi berean.
Taldeek batera egingo dute. Irakaslearen seinalera, ahotsak bata bestearen atzetik sartzen joango dira.
Ahotsa gabe, talde bakoitzak gorputz atalez bere erritmoa egingo du. Hauek dira aukerak: txalo irekia, txalo gorra eta izterrak.
2. SAIOA Gaur doinuan zentratuko gara. Doinuak abestiaren istorioa kontatzen du. Gure lagunekin hitz egiten dugunean, esaldiak erabiltzen ditugu, ezta? Baina esaldi horiek ulergarriak izan dadin egitura bat izan behar dute. Doinuak gauza bera egiten du: istorioak kontatu, baina ulergarria izateko orden bat izan behar du. Hemen aholku batzuk emango dizkizuet:
Bi "esaldi" egingo dituzue.
Hasi eta bukatu nota hauetan: DO edo SOL.
Nota gutxi erabili.
Nota musikalen artean ez egin salto handirik.
Isilune batzuk egin.
Inprobisazio zirkulu bat egingo dugu non bakoitzak doinu bat sortzeko aukera izango duen. Emandako aholkuak jarraitu!
3. SAIOA Taldean aritu zuen abestiak sortzeko. 4. SAIOA
Emanalditxoa eskeiniko duzue beste gelakideen aurrean.
Aste honetako musika txokoan musikako elementuei buruz hitz egingo dizuet. Elementu horiek hiru badira, bitan zentratuko gara: DOINUA eta ERRITMOA.
Doinua, bata bestearen atzetik ibiltzen diren nota musikalak
dira. Hori da kanta batetik abesten duguna.
Erritmoa,soinuak eta isiltasunak konbinatzeko modua da. Soinu
horiek luzeak edo motzak izan daitezke eta oso errepikakorrak izaten dira.
Irratian jolas bat proposatuko dizuet: 8 abesti jarriko dizkizuet eta esan beharko duzue zein da
kanta horien elementurik inportanteena: doinua ala erritmoa. Bost kuxku jokoan egongo dira, eta horiek lortzeko lagunduko dizuet erantzuna bideo honetan dagoelako!
5. mailakoek harizko instrumentu mota desberdinak ezagutuko dituzue. Instrumentu hauetan soka edo hari bat bibratzen duenean, soinua sortzen da. Sokaren bibrazio hori hiru modu desberdinetan gerta daiteke:
Arku batekin soka igurtziz.
Behatza ala pua batekin soka pultsatuz.
Mailu txiki batekin soka kolpatuz.
Bideo honetan sokari eragiteko hiru modu desberdinak ikusiko dituzue.
Azalpen honen ostean martxan jarriko gara eta eskema interaktibo batzuk sortuko dituzue.
Bibrazioa sortzeko moduari erreparatuz, hari instrumentu mota desberdinak sailkatuko dituzue Mindomoaplikazioa erabiliz.
Zer jarri beharko dugu eskema horretan? Instrumentuen HARIZKO TRESNA MOTAK (pultsatua, igurtzia eta kolpekatua) IZENAK eta instrumentu bakoitzatik BIDEO bat.
Musika-tresnen informazioa eta bideoak web honetan aurkituko dituzue:
Hau da sortu beharko duzuen eskemaren adibide bat:
Goya sariak Arte eta Zineko Akademiak urtero eskeintzen dituen sariak dira. Zineko mundua osatzen duten profesional onenak saritzen dira. Kategoria asko badaude batzuk aipatuko ditut: pelikularik onena, zuzendariarik onena, gidoirik onena, aktore-aktoresarik onena... eta guri interesatzen zaigun kategoria, filmaren soinu-banda da. Aurten soinu-banda onenarentzako saria bizkaitar bati egokitu zaio "Un monstruo viene a verme" pelikularengatik. Getxotarrahau Fernando Velazquez deitzen da eta berak konposatutako soinu-banda Euskadiko Orkestrak eta Donostiako Orfeoiak interpretatu dute, beraz poztasuna bikoitza! 4:17 minutuan ikus daiteke nola Fernando Velazquezek saria jasotzen duen.
Hau da soinu-bandaren zati bat, ea zer iruditzen zaizue!
Baliabide hau Paola Olivak sortu du. Bigarren hezkuntzako irakaslea da eta musika-hezkuntzarako baliabide pila sortu ditu. Bere izenean klikatuz gero, haren web-orrian sar gaitezke eta bertan berak sortutako baliabide guztiak topa ditzakegu. Aukeratu dudan baliabidea Bizet-en "Carmen" obertura da. Bai perkusio txikiko tresnekin, bai gorputz-perkusioarekin egin daiteke.
Aste honetako musika-txokoan perkusiozko tresnen soinua edo tinbrea desberdintzea proposatu dizuet. Zailtasunak edo zalantzak eduki badituzue, hemen tinbre edo soinu bakoitzari zein musika-tresnari dagokion ikus dezakezue. Beraz... kuxkuak ez lortzeko ez dago aitzakirik! Animo!
Proiektu honekin 4. mailakoak haizezko musika-tresnak. Lanean jarriko zarete eta ordenagailuetan bi aurkezpen politak sortuko dituzue: bata metalezko haize-instrumentuena, eta bestea zurezko haize-instrumentuena. Nola egingo ditugu aurkezpen horiek?
3. Ondoren, "Maquetas" jartzen duen tokian klikatu eta aukeratu gustuko duzuen bat. ADI!"gratis" jarri behar du! .
4. Orain, aukeratutako "maqueta"-ren diapositiba guztiak ikusiko dituzue.
5. Izenburuarena klikatu. Has zaitezkete zuen diaposibak editatzen! Momentu honetan 7 diapositiba jarriko dituzue. Gehiago jartzeko, "Añadir una nueva página" klikatu.
Diapositiba bakoitzean zer jarri behar dugu??!! Lehenengo aurkezpena: Metalezko haize-instrumentuak. 1. diapositiba: izenburua eta zuen izenak. 2. diapositiba: talde honetako 4 instrumentuen izenak. 3. diapositiba: lehenengo instrumentaren izena eta argazkia. 4. diapositiba: bigarren instrumentaren izena eta argazkia. 5.diapositiba: hirugarren instrumentuaren izena eta argazkia 6. diapositiba: laugarren instrumentuaren izena eta argazkia.
Sorpresa ona hartu dut baliabide hau topatu dudanean. Radiooooo izena du eta mapa interaktibo moduan aurkezten da. Bertan, edozein herrialdetako musika entzun dezakegu eta musika-estilo desberdinak ezagutzeaz gain, beste hamarkadetako musika entzuteko aukera ere uzten du: 1900. urtetik gaur egungo musika arte.
Abesti hau "Kantiruri" metodokoa da, baina bertsio erritmikoagoa eta modernoagoa sortu dut perkusioa gustora egiteko. Idea da, abesteaz gain, gorputza, kuboak eta tutuak erabiltzea.
Donostiako festaren jatorria topatzeko Napoleonen tropa frantsesek hiria okupatu zuten garaiaraino hatzera egin behar dugu. 1800. urte inguruan, frantsesek Donostiako hirian guardiak egiten zituzten eta desfilatzen zuten bitartean, danborra jotzen zuten. Kalean, hiriko jendearekin zeharkatzen ziren. Garai hartako donostiarrak, alde zaharreko iturrietara joaten ziren haien barrilak urez betetzeko, eta oso bromazaleak zirenez danborren soinua imitatzen omen zuten. Hortik dator danbor eta barrilen erabilpena danborradan.
1. San Sebastian Donostiako patroia da, baina zein izan zen Sebastian? Erromatar armadako soldadu bat izan zen eta bere enperadoreak, Dioclecianok, goardia pretorianako buruzagia izendatu zuen.
2. Zer gertatu zitzaion soldadu honi? Sebastian kristaua zen eta garai horretan, 270. urtean, erromatar inperioan jainko erromatarrak ez ziren beste jainkoak adoratzea debekatuta zegoen. Alabaina, Diocleciano enteratu zen eta Sebastian hiltzera kondenatu zuen. 3. Nola bihurtu zen santua? Sebastian hiltzeko, Dioclecianok geziak jaurtitzeko agindua eman zien bere soldaduei. Halere, Sebastian bizirik atera zen. Gertaera hau kristauek miraritzat hartu zuten eta santu bihurtu zuten.
4. Zergatik da Donostiako patroia? 1600. urte inguruan hasi omen zen San Pedron izurri epidemia bat. Gaixotasun hori oso kutsakorra zen eta denbora gutxi batean gendea hiltzen hasten zen.
Garai horretan San Sebastian izurriarengandik babesten zuela uste zuten eta hura otoitzen hasi ziren. Izurria gainditu zutela ikusita, San Sebastian hiriko patroia izendatua izan zen eta santuari ezker ona azaltzeko asmotan urtero prozesioak antolatu ziren Santa Maria elizatik Antiguoraino. Prozesio hauek XIX. mendean bukatu egin ziren. Horregatik Donostiako eguna urtarrilaren 20ean ospatzen da, egutegian San Sebastian eguna delako.
Gogogoratzen duzue Guido d´Arezzo? Berak musika idazkera asmatu zuen, ezta? Tetragrama eta nota musikalen izenak.
Baina tetragraman idatzitako musika noizbait ikusi al duzue?
HEMEN Erdi Aroko partitura batzuk ikus ditzakegu. Partitura horiek liburuetan biltzen ziren. Liburu horiek KODIZEAK deitzen ziren.
Monastegiko monjeek partiturak idazten zituzten eta lana izugarrizkoa zen. Hain izugarrizkoa zen liburuen idazkera lau monjeen artean egin behar zela:
PERGAMINEROA
KOPISTA
ARGITZAILEA
ENKUADERNATZAILEA
Lan guzti hau SCRIPTORIUMen egiten zen.
Bideo honetan ikus dezakezue ardura bakoitza nolakoa zen.
Guk egingo duguargitzaile eta kopisten lana: Erdi Aroko partitura bat argituko dugu.
Zuek argitzaile eta kopistak bihurtu ahal izateko, txantilloi batzuk sortu ditut (bukaeran hauek deskargatzeko aukera topatuko duzue). Bueno, sortu, sortu baino... kopistarena egin dut jatorrizko partitura batzuetatik atera ditudalako! Hemen, nik egindako adibideak, egia esan, hau egitea pila bat gustatu zait! Espero dut zuek ni bezala disfrutatzea! Gustukoena aukeratuko duzue:
Lan hau hiru fasetan burutuko dugu:
1. FASEA
Gehien gustatzen zaizuen txantilloia aukeratuko duzue eta ondoren, zaharkituko ditugu teknika honekin. Hau da beharko dugun materiala: kafe solublea, ontzi bat, goiradatxo bat, ura, kotoia eta zahartu behar dugun orria.
Papera zimurtu ahalik eta gehien.
Papera berriz ireki eta lisatu ahal duzuen gehiena.
Paper bakoitzeko, kafe solubleko goiradatxo bat hartu (Nescafe modukoa) eta goraida horren erdian ura jarri. Ontzian nahastuko duzue.
Kotoi zatitxo bat kafe-nahasketan busti.
Paperaren gainetik pasa.
Lehortzen utziko dituzue hurrengo klasean margotzen hasteko.
2.FASEA
Margotzeko momentua iritsi da. Bakarrik bi jarraibide emango dizkizuet:
1. lerroak gorriak izan behar dira (Guio d´Arezzok horrela asmatu zuen, beraz fidelak izan behar gara)
2. notak eta letrak beltzez. 3.Ilustratu!
3. FASEA
Partitura bukatuta egongo denean ertzak erreko ditugu. LISTO!
Proiektu honen ideia ez da nirea izan, blog batzuetan lan honekin topatu banaiz, jatorrizko ideia blog honetakoa da: webdemusica. (Zoritxarrez ez dut inon aurkitu web honenganako aipamenik eta ideia mundiala iruditu zait... beraz, webdemusica, zorionak!)
